Het is in Nederland niet de norm om samen met je baby of kindje in hetzelfde bed te slapen. Toch slaapt bijna iedere ouder weleens samen met zijn kindje. Wat zijn hiervan de voordelen en nadelen? Komen er ook gevaren bij kijken voor je kind?
Samen slapen met je kind
In dit artikel wil ik je behalve algemene informatie ook een duidelijker beeld geven van zowel de voordelen als de risico’s die samen slapen met zich meebrengt. Ook wil ik een paar adviezen meegeven om het samen slapen zo veilig mogelijk te maken.
Discussie over co-sleeping
Er is in Nederland al geruime tijd flinke discussie over het samen slapen, of co-sleeping, met je kindje. Zelfs de overheid bemoeit zich ermee en heeft campagnes uitgevoerd om het samen slapen met je kind te ontmoedigen. Aan de ander kant zijn er weer veel voorstanders die het hier totaal niet mee eens zijn en alles vanuit een ander standpunt zien. Dit artikel dient niet om mijn persoonlijke mening naar voren te brengen maar slechts om je een duidelijker beeld te geven van de informatie die bekend is over het samen slapen. Zowel subjectief als objectief in sommige gevallen.
Dr. James mcKenna, expert op het gebied van co-sleeping, heeft jaren onderzoek gedaan naar co-sleeping. De doodsoorzaak van baby’s die om onverklaarbare reden in hun eigen wieg overlijden wordt vaak direct toegeschreven aan SIDS (wiegendood). Als een kindje overlijdt tijdens het samen slapen met ouders wordt de doodsoorzaak direct toegeschreven aan het samen slapen. Maar dit hoeft helemaal niet het geval te zijn. Als aan de veiligheidsvoorschriften wordt voldaan is het samen slapen met je kind veiliger dan wanneer je baby alleen slaapt op een eigen kamer.
Risico’s samen slapen
De Stichting Wiegendood ziet dit heel anders. Ze zijn het er mee eens dat het samen slapen de kans op SIDS verkleint, maar alleen wanneer het kindje in een eigen wieg naast het bed van de ouders slaapt. Stichting Wiegendood ziet vooral de risicofactoren van het samen slapen. Spleten tussen de matrassen, (synthetische) dekbedden, (over)gewicht van de ouders, rokende ouders* etc. De discussie tussen voor- en tegenstanders lijkt voorlopig nog niet ten einde.
*Als ouders overdag roken verhoogt dit de kans op wiegendood. Hoe meer de ouder rookt, des te groter dit risico.
Menselijk gedrag
In Nederland en veel andere West Europese landen is het de norm dat kinderen zo snel mogelijk in een eigen wieg en op een eigen kamer slapen. Het blijft echter een feit dat wereldwijd gezien het de norm is om wel samen met je baby of kinderen te slapen. Hieruit kan je echter niet zomaar de conclusie trekken dat dit beter is.
Klimaat en welvaart spelen bijvoorbeeld ook een belangrijke rol. In veel ander landen en culturen kent men geen zachte matrassen, hoge bedden, of (synthetische) dekbedden. Direct huid op huid contact tijdens het slapen is in Nederland lastiger dan in veel andere landen waar men bijvoorbeeld zonder dekbed slaapt. Wetenschappers zijn er in ieder geval wel over uit dat samen slapen, of de behoefte hieraan, normaal menselijk gedrag is.
Samen slapen is menselijk gedrag
Voordelen samen slapen
Pasgeboren baby’s zijn lichamelijk nog onderontwikkeld en voor zorg en overleven aangewezen op hun ouders. De hersenen, longen en ander organen functioneren nog niet optimaal en moeten zich verder ontwikkelen. Door het horen van moeders ademhaling kan de baby ook de eigen ademhaling beter reguleren. Als de baby stopt met ademen kan de aanwezigheid van een ouder deze weer op gang helpen door bijvoorbeeld aanraking. Ook zorgt aanraking bij een kindje voor de aanmaak van endorfine wat de ontwikkeling van de organen ondersteunt.
Op jonge leeftijd heeft een kindje meer moeite met het reguleren van de lichaamstemperatuur. De warmte van de ouders helpt hier ook weer bij. Het lijkt erop dat samen slapende ouders instinctief inspelen op de behoefte van hun baby. Los van deze natuurlijke en instinctieve voordelen brengt het samen slapen ook nog wat praktische voordelen met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan het niet uit bed hoeven voor de borstvoeding.
Wel of niet samen slapen?
Het is moeilijk om te zeggen of samen slapen nou wel of niet verstandig is. Het lijkt erop dat het samen slapen vanuit natuurlijk oogpunt een positief effect heeft op het kind. Echter is het samen slapen, zeker in onze cultuur en klimaat, niet geheel zonder risico’s. Als je samen met je baby of kindje wil slapen is het in ieder geval belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de maatregelen die je kan nemen om het samen slapen zo veilig mogelijk te maken. Hieronder vind je verschillende belangrijke veiligheidsmaatregelen.
Veiligheidsmaatregelen
- Als je de mogelijkheid hebt om je matras op de grond te leggen is dit het beste. Zo kan je baby geen pijnlijke val maken of vast komen te liggen tegen een rand of tussen twee matrassen. Als dit niet mogelijk is in jouw kamer kan je wellicht tijdelijk je bed met de lange zijde tegen de muur zetten zodat je kindje er in ieder geval niet uit kan vallen.
- Zorg dat de baby tussen de muur en de moeder ligt, maar dat het niet tussen de rand kan zakken. Moederinstinct zorgt ervoor dat zij tijdens het slapen zich er van bewust is waar het kindje is en er niet op zal gaan liggen. Dit instinct geldt niet voor vaders of overige familieleden.
- Het beste kun je alle kussen en dekbedden van bed halen. Dit is in de zomer een makkelijkere maatregel dan in de winter. Probeer je dan goed aan te kleden en te zorgen voor een goede temperatuur in de slaapkamer.
- Draag ’s nachts geen sieraden of pyjama met touwtjes, koortjes en veters.
- Zorg dat de hond of kat (of andere huisdieren die het bed op kunnen springen) geen toegang hebben tot de slaapkamer.
- Ga nuchter naar bed.
Het is in ieder geval erg belangrijk dat je ten alle tijden voorkomt dat een baby vast of klem komt te liggen, verstrikt raakt, of uit het bed kan vallen.
