Je schrikt plotseling wakker, de zweetdruppels druipen van je gezicht en je hart zit in je keel. Ondertussen blijf je maar tegen jezelf zeggen: ”het was maar een droom”. Herkenbaar? En was het ”maar” een droom? Iedereen heeft weleens een nachtmerrie gehad, een echt angstaanjagende droom, die je nu vaak nog in detail kunt navertellen! Maar wat zijn nachtmerries eigenlijk? En wat is het verschil met een enge droom?
Meer dan een enge droom
Een nachtmerrie is een angstaanjagende droom waarin de dromer een gevoel van zware machteloosheid ervaart. Hij wordt achtervolgt maar kan niet wegrennen; de vloeren en muren storten in of de dromer komt er in het water achter dat hij helemaal niet kan zwemmen. Vaak voelen mensen tijdens een nachtmerrie echt angst en soms zelfs fysieke pijn.
Een nachtmerrie is niet zomaar een enge droom. Bij een nachtmerrie slaap je namelijk niet door, zoals bij een enge droom wel het geval is, maar schrik je middenin de droom plotseling wakker. Na het wakker worden weet je vaak alle details van je droom nog. Dit is ook meteen een verschil met nachtangst, waarbij iemand vaak niets meer herinnert. Nachtangst is een slaapstoornis waarbij iemand uit een diepe slaap ontwaakt met een plotselinge paniekaanval.
Iedereen kan weleens een nachtmerrie hebben, maar ze komen vooral regelmatig voor bij kleine kinderen van ongeveer 4 tot 7 jaar. Dit kunnen ‘losse’ nachtmerries zijn, maar ook terugkerende thema’s – een nachtmerrie die telkens terugkomt. Bij volwassenen komen nachtmerries ook voor, maar vaak wordt de frequentie lager naarmate je ouder wordt. Vrouwen lijken meer last te hebben van nachtmerries dan mannen, maar praten hier dan ook meer over.
Hoe wordt een nachtmerrie veroorzaakt?
Bij kleine kinderen worden nachtmerries voornamelijk veroorzaakt door de ontwikkeling. Ook brengen kleine kinderen vaak langere tijd door in de REM-slaap, het slaapmoment waarin dromen en nachtmerries ontstaan. Daarom hebben zij er vaker en regelmatiger last van.
Tijdens de slaap worden ervaringen van overdag verwerkt. Dus als er overdag een angstig moment is ervaren, kan dit leiden tot een mogelijke nachtmerrie. Kinderen ervaren nachtmerries vaak heviger, omdat ze het verschil tussen werkelijkheid en droom niet altijd goed kunnen zien.
Bij volwassenen wordt een nachtmerrie vaak veroorzaakt door emoties die opspelen rond nare situaties uit het dagelijks leven of bij eerdere gebeurtenissen, zoals:
– Traumatische ervaringen
– Een overlijden
– Gewelddadige gebeurtenissen
– Stress
– Langdurig gebruik van slaapmiddelen
Kan je iets doen tegen nachtmerries?
Bij kinderen worden de nachtmerries met de jaren minder; ze groeien er vanzelf overheen. Bij volwassenen gaan nachtmerries vaak niet vanzelf over. De oorzaak voor de nachtmerrie moet aangepakt worden. Problemen die veel stress veroorzaken bijvoorbeeld.
Komt een nachtmerrie duidelijk voort uit een traumatische ervaring of nare gebeurtenis, dan speelt de verwerking hiervan een belangrijke rol, en kan iemand hiervoor bijvoorbeeld in speciale therapie. Daarnaast is het belangrijk om ontspannen naar bed te gaan. Ga vooral niet op elektronische apparaten voor het slapen gaan – een boek lezen, een bad nemen en een wandeling maken zullen de kans op nachtmerries verkleinen.
had rond 05.30 uur een zeer angstige droom, mijn vrouw riep mij om half 8 om op te staan, ik zei haar dat het pas 05.40 was.
later zag ik dat mijn horloge stil stond, dit horloge heb ik veertig jaar en heeft nooit stil gestaan. Nadat ik hem op tijd zette deed hij het weer.